De komende jaren daalt het basistarief van de inkomstenbelasting verder én wordt de hypotheekrenteaftrek beperkt.

Business Insider bekeek hoe deze twee fiscale veranderingen uitpakken voor verschillende inkomens.

Met onze fiscale tool kun je ook bekijken hoe de lagere hypotheekrenteaftrek je raakt de komende vier jaar.

Op Prinsjesdag 2020 presenteerde het kabinet Rutte-III een meevaller, met een verdere verlaging van het basistarief van de inkomstenbelasting in de jaren tot 2024. Tegelijk wordt ook het maximale tarief voor de hypotheekrenteaftrek verder afgebouwd.

Voor huiseigenaren is het best lastig om gevoel te krijgen voor de invloed van deze grote fiscale veranderingen op hun portemonnee.

De afbouw van de hypotheekrenteaftrek en verlaging van de tarieven voor de inkomstenbelasting zijn ingezet in 2018 en worden in 2024 afgerond. In hoofdlijnen wordt het belastingstelsel daarmee simpeler.

De verlaging van de tarieven van de inkomstenbelasting is gunstig voor huishoudens, terwijl de beperking van de hyptheekrenteaftrek juist financieel nadelig uitpakt. Business Insider heeft gekeken naar de invloed van deze twee effecten voor verschillende inkomens.

Voor we hier verder op ingaan, nemen we de belangrijkste fiscale veranderingen nog even door. Om te beginnen wordt sinds 2018 toegewerkt naar een zogenoemd tweeschijvenstelsel. Voor 66-minners betekent dit dat er één belastingtarief is voor het inkomen tot grofweg 68.000 euro en een tweede belastingtarief voor het inkomen daarboven.

Het tarief boven de 68.507 euro lag in 2018 op 51,95 procent en bedraagt sinds dit jaar 49,50 procent. Dit verandert verder niet meer.

Het tarief onder de 68.507 euro bedraagt dit jaar nog 37,35 procent en zakt de komende jaren verder tot een niveau van 37,03 procent in 2024.

In 2018 had je nog meerdere schijven voor het inkomen onder de 68.507 euro, waarbij je tussen de grofweg 20.000 euro en 68.507 euro 40,85 procent belasting betaalde.

In de tabel hieronder zie je het overzicht van de belastingtarieven in 2020 en over vier jaar.

Een andere belangrijke aanpassing is dat de maximale hypotheekrenteaftrek, die geldt voor het inkomen boven de 68.507 euro, sinds een aantal jaren wordt teruggeschroefd. Uiteindelijk wordt het maximale aftrektarief gelijk aan het belastingtarief van de eerste schijf, dus 37,03 procent in 2024.

Deze aanpassing gebeurt in een aantal stappen. Zo is het maximale tarief voor de hypotheekrenteaftrek dit jaar nog 46 procent en wordt dat in 2021 verlaagd tot 43 procent voor het inkomen dat hoger is dan 68.507 euro.

De afbouw van de hypotheekrente voor hogere inkomens is te zien in de onderstaande tabel.

Inkomens boven één ton hebben meeste last van beperking hypotheekrenteaftrek

Hoe de wijzigingen bij de inkomstenbelasting en de fiscale behandeling van eigen woning uitpakken voor individuele belastingbetalers hangt af van veel factoren, zoals de hoogte van je bruto inkomen en hoeveel aftrekbare hypotheekrente je hebt.

Om een idee te geven heeft Business Insider twee profielen opgesteld voor huiseigenaren met jaarinkomens van respectievelijke anderhalf tot drie keer modaal. Voor die twee groepen pakken de fiscale prikkels de komende jaren anders uit.

Wij vergelijken de situatie anno 2020 met die in 2024. Dat is namelijk het jaar wanneer beide hervormingen, de tariefverlaging van de inkomstenbelasting én de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, zijn afgerond.

Met behulp van een door Business Insider ontwikkelde tool berekenen we hoe hoog het voordeel is van de tariefdaling en hoe groot het verlies door de afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Onderaan dit artikel geven we ook aan hoe je de tool zelf kunt gebruiken.

Als uitgangspunt nemen we twee huiseigenaren met bruto inkomens van respectievelijk 55.000 euro en 110.000 euro.

In beide gevallen gaat het om huiseigenaren met een eigen woning die in 2015 is gekocht met een hypotheek van vier keer het bruto inkomen. Daarvoor is een annuïteitenhypotheek afgesloten voor 10 jaar vast tegen een rente van 3 procent.

Door de stijging van huizenprijzen in de afgelopen jaren is de WOZ-waarde van de woningen inmiddels 25 procent hoger dan de hypotheek.

In de onderstaande tabel staan de profielen van de twee werkende huiseigenaren samengevat. Let wel: we hebben hier als aftrekbare rente gerekend met het saldo van het eigenwoningforfait en de betaalde hypotheekrente, zoals de fiscus dat ook doet.

Als je op basis van deze kenmerken kijkt naar hoe de daling van het belastingtarief uitpakt en hoeveel de lagere hypotheekrenteaftrek scheelt, rolt daar het volgende uit:

Te zien is dat de fiscale aanpassingen anno 2024 anders uitpakken voor onze twee huiseigenaren.

De huiseigenaar die anderhalf keer modaal verdient, is per saldo beter af, omdat het positieve effect van het lagere belastingtarief groter is dan het negatieve effect van het verlies van de hypotheekrenteaftrek. Dat levert een netto voordeel op van 163 euro.

De huiseigenaar, die 110.000 euro verdient, komt per saldo op een min van 524 euro uit, omdat het negatieve effect van de afbouw van de hypotheekrenteaftrek het positieve effect van de lagere belastingtarieven overtreft.

Het verschil in de uitwerking van de fiscale prikkels treedt op vanwege het hogere bruto inkomen van de grootverdiener. Met 110.000 euro op de salarisstrook aan het eind van het jaar, valt hij of zij in de hoogste schijf voor de hypotheekrenteaftrek. En zoals we al eerder zagen wordt juist die fors afgebouwd van 46 procent in 2020 naar 37,03 procent in 2024.

Overigens hebben we in de bovenstaande berekeningen de fiscale heffingskortingen buiten beschouwing gelaten. Die kunnen van invloed zijn op het uiteindelijke nettovoordeel.

Check zelf hoe lager belastingtarief en lagere renteaftrek je raakt

Ben je benieuwd of jij vooruit of achteruit gaat door de veranderingen van de inkomstenbelasting? Dan kun je zelf ook onze tool raadplegen. Je kunt dan niet alleen het verschil zien tussen 2020 en 2024, maar ook een berekening maken voor de jaren 2018 en 2019, toen het maximale tarief voor de hypotheekrenteaftrek én de belastingtarieven nog hoger lagen.

Om de tool te kunnen gebruiken moet je een idee hebben van je bruto inkomen én je netto renteaftrek per jaar. Bij de laatste moet je de betaalde hypotheekrente verminderen met het eigenwoningforfait, dat 0,6 procent van de WOZ-waarde van je huis bedraagt in 2020.

Om de gratis tool te gebruiken vragen we om je emailadres in te vullen, waarmee je ook onze personal finance nieuwsbrief krijgt. Ben je al geabonneerd op deze nieuwsbrief, dan zorgen we dat je deze niet dubbel ontvangt.

Digitale Fiscus-tool